محبــوبه عشــوریان | آموزش صنایع دستی

کنده کاری چوب

كنده کاری چوب، هنر ایجاد نگاره‌ها و نقوش ساده سطحی و کم عمق روی چوب با استفاده از ابزاری ساده- همچون تیر ،تیشه ،اره، سوهان، چوب سای ،مغار ،اسکنه و رنده و مبتنی بر ذوق و خلاقیت هنری هنرمندان کند کار است.

صاحب نظران کند کاری روی چوب را پس از خراطی قدیمی‌ترین هنر- صنعت مرتبط با چوب دانسته‌اند و آثار چوبی به دست آورده از دوران گذشته نیز همین نظر را تایید
می‌کند.

هنر کند کاری روی چوب بیشتر در استان مازندران به ویژه در روستاهایی نظیر بارده علینا جوربند و انکاررود از بخش چمنستان شهرستان نور رواج دارد.

محصولات کنده کاری بیشتر شامل ظرف مخصوص ریختن شیر و روغن،  پیمانه مخصوص روغن و لاک ظرف مخصوص ساییدن کشک و البته نوعی از برای ریختن غذا ،عصا ،قندان‌های تزیینی و نیز انواع قاشق‌های چوبی است مراحل کار سازندگان محصولات کند کاری چوب استان مازندران به شرح زیر است.

پس از قطع تنه درختان آن را به اندازه تقریبی محصولی که ساخت آن در نظر است بریده و سپس با کمک تیشه به شکل اولیه‌ای که باید داشته باشد می‌تراشند.

محصولاتی را که به صورت ابتدایی تراشیده شده است مدتی در جای گرم و خشک و در جریان هوای آزاد قرار می‌دهند تا به این وسیله رطوبت گیری و یا به اصطلاح معروف خشک شود سپس چوب‌ها را دوباره به کارگاه برگردانده و به تکمیل و پرداخت آنکه شامل شکل دادن نهایی به فرآورده و پرداخت آن با کمک چوب سازی و سمباده است می‌پردازند از آنجا که برخي از محصولات نظیر قاشق‌های چوبی، عصا و قندان‌های تزیین شده با مجسمه ي حیوانات معمولاً به رنگ زرد طلایی عرضه می‌شود. در خصوص این گونه تولیدات بعضاً اقدام به منبت کاری قسمت‌های درونی و بیرونی مصنوع باسیلر می‌کنند و بعد برای جلا دادن و رخ دادن آن از ترکیب کیلر و سیلر استفاده کنند تا محصولات کاملاً قابل عرضه باشد.

در یک کار خوب کنده کاری باید:

-نقش‌ها به خوب در چوب نشسته باشد.

-نقوش در کنده کاری قرینه و یک اندازه انداخته شده باشد.

- هرچه اتصالات کمتر باشد یعنی چوب یک تیکه و یکپارچه‌تر باشد بهتر است.